De titelpagina (Amsterdam Allard Pierson, HB-KZL 1808 A 28). Begin 2019 kon het Allard Pierson een bijzondere atlas kopen. Het is een in 1760 te Amsterdam geproduceerde atlas van Saksen, uitgegeven door Petrus Schenk Jr., de zoon van de uit Duitsland afkomstige Petrus Schenk, die zich aan het eind van de zeventiende eeuw in Amsterdam vestigt. Beide Schenks onderhielden goede contacten met Duitsland. [...]
Ter gelegenheid van de 28ste Internationale Conferentie voor de Geschiedenis van de Cartografie in Amsterdam is er bij Allard Pierson op zondagmiddag 14 juli 2019 een kleine pop-uptentoonstelling gehouden met kaarten van de continenten uit de zgn. Muller Collectie. Om meer mensen gelegenheid te geven deze kaarten te zien is er ook een webtentoonstelling gemaakt, met alle kaarten in hoge resolutie. Deze tentoonstelling is te [...]
In 2019 is het 300 jaar geleden dat de eerste kaart gepubliceerd werd van het eiland Sint Thomas. Voor diegenen die nog nooit van dat eiland gehoord hebben, het is het grootste eiland van de Amerikaanse Maagdeneilanden en ligt in het Caribisch gebied, zo'n 100 km ten oosten van Puerto Rico. Op het eiland met zo'n 50.000 inwoners ligt de hoofdstad Charlotte Amalie, die in [...]
Onlangs heeft de Bijzondere Collecties van UvA een bijzondere aankoop gedaan op een veiling in Duitsland: de marskramerkaart van Italië uitgegeven door Joseph Carmine in Augsburg. Waarom vinden we die kaart zo bijzonder en waarom wilden we die Duitse kaart van Italië zo graag in onze collectie hebben? De kaart van Italië van Joseph Carmine, ca. 1790-1810 Kort gezegd: met deze kaart heeft [...]
De achttiende eeuw was een periode waarin overal in Europa en ver daarbuiten oorlogen werden uitgevochten. Dit leidde tot de ontwikkeling van een nieuw genre kaarten: het Toneel des Oorlogs, die omdat de cartografische voertaal toen Frans was. meestal Théatre de la Guerre genoemd wordt. Zo'n Théatre de la Guerre is niet een kaart waarop veldtochten en veldslagen zijn ingetekend, het is een overzichtskaart van [...]
Standbeeld van Hendrik de Zeevaarder in Sagres een plaatsje aan de uiterste zuidwestpunt van Portugal. Hij kijkt uit over zee en wijst naar Afrika in het zuiden. Op de zeekaart in zijn linkerhand is de kust van Afrika te zien van Guinee zuidwaarts tot Kaap de Goede Hoop. Een anachronisme, want tijdens Hendriks leven kwamen de Portugezen slechts tot Kaap Verde. Hendrik de Zeevaarder (1394-1460) [...]
In 1758 publiceerde François Houttuyn (c. 1719-1765) in Amsterdam klein boekje (15 x 11 cm) met de titel Geographische Oefening. Dit werkje bevatte een nieuwe methode om kinderen aardrijkskunde - lees topografie - te leren. Zoals veel leerboeken uit die tijd was de tekst opgebouwd uit vragen en antwoorden, die de kinderen uit hun hoofd moesten leren. Nieuw was dat het werk was voorzien van [...]
Wat doet een buitenlandse atlasuitgever als hij in zijn atlas kaarten wil opnemen van provincies in de Nederlanden? Voor die vraag stond de Venetiaanse kartograaf Vincenzo Coronelli (1650-1718). Aan het eind van de jaren 1680 was hij bezig met de voorbereiding van een nieuwe grote atlas: de Corso geografico universale. Deze atlas is in 1692 verschenen in twee delen met 260 kaarten - een digitale [...]
In 2017 is het precies 400 jaar geleden dat de Amsterdamse graveur Pieter van den Keere zich aan een nieuw experiment waagde: hij publiceerde namelijk in 1617 een folio-atlas die uitsluitend gewijd was aan de Nederlanden. Daarvóór omvatten atlassen altijd de gehele wereld (een enkele zee-atlas uitgezonderd). Sommige uitgevers hadden de kaarten van Nederland van hun atlas wel eens in een afzonderlijk bandje gebonden en [...]
L’Amérique méridionale Amsterdam: Covens & Mortier, 1757; Bijzondere Collecties UvA, OTM: HB-KZL 33-24-23 Een bezoek aan Belo Horizonte in de staat Minas Gerais in Brazilië voor een historisch kartografisch congres in juli 2017 - zie de blog van Reinder Storm - was aanleiding om te kijken wat er in de Bijzondere Collecties aan wat ouder kartografisch materiaal aanwezig is van Minas Gerais. Belo [...]