3D Scannen in het Allard Pierson Museum

Het museum van de toekomst: zo voelt het een beetje als ik binnenwandel in het kamertje waar Jorne en Joost van Moobels druk bezig zijn om een een aantal objecten uit onze collectie te scannen. Omgeven door laptops, grote lichtbakken en veel camera’s ligt er één klein voorwerp op een draaischijf. Jorne en Joost fotograferen dit van alle kanten zodat zij er een 3D model van kunnen bouwen. In dit blog laat ik zien hoe dat gebeurt, en waarom!

Jorne en Joost werken, samen met het Allard Pierson Museum, mee aan een groot Europees project: CEMEC. Dit staat voor “Connecting Early Medieval European Collections”, en één van de uitkomsten van dit project wordt een reizende tentoonstelling over vroegmiddeleeuws erfgoed in Europa. CEMEC wil laten zien dat de Vroege Middeleeuwen niet gekenmerkt worden door verval en verlatenheid, maar dat het juist een bruisende periode was met veel contact tussen de verschillende culturen. Om dit te bereiken doet er een heel rijtje Europese musea mee aan de reizende tentoonstelling, die gevuld wordt met prachtige objecten uit Budapest, Jaen, Athene, Rome, Bonn en Dublin. De tentoonstelling opent in het najaar van 2017 in het Allard Pierson Museum.

Daarnaast wil het CEMEC project ook het gebruik van digitale technologie stimuleren. Hoe kunnen we nieuwe media inzetten om het verhaal van de Vroege Middeleeuwen nog beter te vertellen? Met een partner uit Dublin werken we aan een digitale tijdlijn, een interactieve applicatie voor de tentoonstelling, waarin relevante objecten uit de verschillende collecties worden geplaatst. Een aantal van de objecten in de tijdlijn krijgt een extra bijzondere laag: zij zullen in 3D beschikbaar worden gesteld, zodat de bezoeker de objecten nóg beter kan bekijken en er ook actief mee aan de slag kan gaan. Per museum worden er zo’n 10 objecten gescand die een plaats krijgen in de tijdlijn, en dat is waar Moobels nu mee begonnen is in het Allard Pierson Museum.

Moobels gebruikt de techniek van photogrammetry om de verschillende objecten te scannen. Op de foto’s hierboven kun je zien hoe dit werkt: het betekent dat ze met 5 camera’s (die ze vast maken aan een zelfgebouwd statief) vanuit verschillende hoeken foto’s maken van het object. Eerst zorgen Jorne en Joost ervoor dat alle camera’s goed uitgelijnd zijn, en dan duurt het scannen zelf ongeveer een uurtje: in totaal worden er per object  zo’n 200 foto’s gemaakt, zodat het er vanuit alle hoeken en kanten goed op staat. Vervolgens worden al die foto’s met gebruik van speciale software (Agisoft) ‘aan elkaar geplakt’ tot één 3D model.

In de komende maanden reist Moobels met hun apparatuur naar de verschillende partner-musea van het CEMEC project, om in elk museum 10 objecten te gaan scannen. Ondertussen werken wij verder aan het concept van de digitale tijdlijn, en denken we na over de verschillende toepassingen die de 3D scans kunnen hebben in onze tentoonstelling. Voor het resultaat moet je dus nog even geduld hebben; vanaf oktober 2017 is het te bewonderen in het Allard Pierson Museum!