Franz Werner Tamm (Duits, 1658 - 1724). Stilleven met cavia’s (detail). Statens Museum for Kunst, Kopenhagen. De Spaanse verovering van Zuid-Amerika heeft ons Europeanen veel nieuwe planten en dieren gebracht. De aardappel en de tomaat bijvoorbeeld, maar wat dacht je van de cavia? Dit knaagdiertje was al duizenden jaren eerder gedomesticeerd en diende in Zuid-Amerika vooral als voedsel. Naar mijn weten werden de [...]
Het is opvallend hoe kleur de wereld op een foto dichterbij brengt. Zwartwit-foto’s kunnen esthetisch verantwoord zijn en een krachtige boodschap overbrengen, maar zodra er kleur wordt toegevoegd wordt het beeld herkenbaar, gaat het behoren tot onze leefwereld. Het heeft echter lang geduurd voordat de kleurenfotografie de zwart-witfotografie kon overvleugelen. De vroegste kleurenfotografie, uit het eind van de negentiende en het begin van de twintigste [...]
Voorstudie voor de winkel van de boekhandelaar Pieter Meijer Warnars op de Vijgendam te Amsterdam, Johannes Jelgerhuis, in of voor 1820. Het schilderij van de winkel van boekhandelaar Pieter Meijer Warnars op de Vijgendam in Amsterdam uit 1820, geschilderd door Johannes Jelgerhuis, is zeer bekend bij boekenliefhebbers. Het geeft een mooi beeld van de bloeiende boek- en prentwinkel. De voorstudie van het schilderij, [...]
O. Dapper, Historische beschryving der stadt Amsterdam, 1663. Een van de laatste aanwinsten van dit jaar was een verrassing. Het is een boek, een mooi maar geen zeldzaam boek. Het gaat om de Historische beschryving der stadt Amsterdam van Olfert Dapper uit 1663, in een luxe uitgave, op groot papier. Met de Atlas van Commelin uit 1693 en de Atlas van Fouquet uit 1780 [...]
Adriaan van der Hoop (1778-1854), door J.A. Kruseman, 1835. Rijksmuseum Amsterdam. De bankier Adriaan van der Hoop was een groot verzamelaar. Zijn kunstcollectie, die 250 schilderijen omvatte, ging na zijn dood in 1854 over op de stad Amsterdam. Dit legaat was zo kostbaar dat de stad de successierechten niet kon betalen. Dankzij particuliere giften lukte het toch en de collectie kreeg een eigen [...]
Er kwam een getypte brief uit een boek vallen, gedateerd 21 januari 1935. ‘Collega van Bakel en collega Hackmann zijn sedert jaren vrienden’, begint het. Dat wekt de nieuwsgierigheid. De brief [1] blijkt te gaan over de collectie van de hoogleraar in de godgeleerdheid Heinrich Friedrich Hackmann. Hackmann had een bibliotheek op het gebied van het boeddhisme, bestaande uit zo’n vierduizend boeken. Hij wilde deze [...]
Welvarend waren ze, de katoendrukkers in Amsterdam, gevestigd langs de Overtoom. Ooit leverden ze tot ver over de grenzen, totdat ze weggeconcurreerd werden door buitenlandse bedrijven. Onlangs doken er bij de Bijzondere Collecties enkele tientallen originele ontwerpen voor bedrukte katoen op, te dateren rond 1800. Een mooi moment om aandacht te besteden aan de Overtoomse nijverheid. Ontwerp voor bedrukt katoen met oogjes, Overtooms Welvaren, [...]
Elke dag kom ik er langs: de Westertoren. Met genoegen kijk ik naar de bonte keizerskroon die erop staat te pronken. Enkele jaren geleden werd hij knalblauw geschilderd. Natuurlijk leidde dat tot veel discussie en dat was niet de eerste keer. Het recht van Amsterdam om de kroon in haar wapen te dragen werd op 11 februari 1488 verleend door Maximiliaan I van Oostenrijk (1459-1519). [...]
Siegen den 10 mai 1682 Johanna Willemijna Huijgen Dit boecken is mij van Juffer Elphinston, de staet Juffer van de oude vurstin van Nassau, tot Siegen tot een gedaghtenis vereert; het is mi een goede vrindin en k’ salt haer tereeren bewaeren soo langh mi mogelick is Voorplat van de Praxis pietatis van Lewis Bayly uit 1649. Dit inschrift staat in een schattig [...]
In september 1775 bezochten de Amsterdammers Jacobus Hovius, zijn zoon François en Jan Jacob van Beaumont de beroemde lettergieterij van Johan Enschedé in Haarlem. Dat was niet uitzonderlijk; bezoek aan deze lettergieterij was een populair uitje voor Nederlandse en buitenlandse toeristen. De drie Amsterdamse notabelen kwamen echter wel verder dan de gemiddelde toerist. Johan Enschedé zelf leidde ze rond langs zijn bibliotheek en schilderijencollectie. Jan [...]