Antiquarian Book Fair 2017

In het weekeind van 30 september-1 oktober 2017 vond in het Marriott-hotel de 37ste Amsterdam International Antiquarian Book & Map Fair plaats. Tientallen handelaren in antiquarische boeken en prenten presenteerden het beste uit hun ‘bijzondere collecties’. Medewerkers van de Bijzondere Collecties van de UvA participeerden door aanwezig te zijn met een stand met publicaties en door het geven van zgn. ‘guided tours’. Het was een groot succes.

Een van de intrigerende aspecten van het boekenvak is, dat men er nog zo lang werkzaam in kan zijn, altijd weer kom je iets tegen waarvan je zegt: “Hé, zoiets heb ik nou nog nooit van m’n leven gezien.” Ook op deze editie van de Antiquarian Book Fair was in dit opzicht weer veel te beleven.

Zo is er een tamelijk courante uitgave uit het eind van de 18^de eeuw met de weergave van reizen van Captain Cook. Die bestaat uit dertien delen tekst en een deel (in véél groter formaat) met kaarten en prenten; die behoren bij de dertien delen tekst. Op zichzelf nog niet zo vreemd – totdat men ziet hoe die platen in dat ene deel zijn ingeplakt: groot en klein door elkaar, intrigerend en vooral … vreemd.

Een obscure publicatie uit de eerste helft van de 19^de eeuw documenteert in wel acht deeltjes de soorten mos die voorkomen in Normandië. Interessant? Och … bijzonder is dat al die mossoorten niet zijn afgedrukt, maar dat van elke soort (vele tientallen!) originele monsters zijn ingeplakt – een soort commercieel uitgegeven herbarium dus.

Kaarten en atlassen zijn er in vele soorten en maten, uit alle eeuwen. Van een heuse editie van Ortelius en een exemplaar van de kolossale Vandermaelen-atlas, tot aan 20^ste eeuwse topografische kaarten, van Russische makelij, die een groot deel van West-Europa beslaan. Wat mij het meeste aanspreekt is een allercharmantst uitgevoerd ‘Plan de la ville et carte des environs de La Haye …’ uit 1837. Dit keurig bewaard gebleven kleinood bevat twee uiterst secuur opgevouwen kaartjes die zijn afgedrukt op zijde, en met de hand ingekleurd.

Als tegenwicht tegenover al dit kwetsbare fraais mag een heuse baksteen gelden uit 1973 van Walter Beckers, met als titel ‘Een licht zwaargedicht’ en als treffend opschrift: Stoned. Niet zozeer ‘stoned’ maar wel voor de decoratie van steen bedoeld zijn achttien ontwerpen voor de vloer van een balkon. Nadere informatie ontbreekt, maar de ontwerpen zijn zo aantrekkelijk, verrassend en kleurig uitgevoerd, dat zij een kunstwerk op zichzelf vormen. En wat nog? Eerste drukken van James Bond-boeken van Ian Fleming, argeloos bijna, nog geheel los van de tegenwoordige context van de films met veel actie en geweld. Of een centsprent uit ca. 1840 met de verbeelding van de Laaglandse Sinterklaas-folklore, compleet met roe en zak – maar zónder Zwarte Piet!

Natuurlijk ontbreken de highlights niet: kleurige prachtwerken van figuren als Rumphius en Marian Sibylla Merian, kostbare handschriften, Statenbijbels en veeldelige, historische overzichtswerken met fraaie prenten. Dat alles te koop is maakt bezoekers soms bijna brooddronken van hebzucht en opwinding. En wie denkt dat het aanbod alleen voor vermogenden bereikbaar is, die moet volgend jaar zeker zelf een bezoek komen brengen.