Franz Werner Tamm (Duits, 1658 - 1724). Stilleven met cavia’s (detail). Statens Museum for Kunst, Kopenhagen. De Spaanse verovering van Zuid-Amerika heeft ons Europeanen veel nieuwe planten en dieren gebracht. De aardappel en de tomaat bijvoorbeeld, maar wat dacht je van de cavia? Dit knaagdiertje was al duizenden jaren eerder gedomesticeerd en diende in Zuid-Amerika vooral als voedsel. Naar mijn weten werden de [...]
Adriaan van der Hoop (1778-1854), door J.A. Kruseman, 1835. Rijksmuseum Amsterdam. De bankier Adriaan van der Hoop was een groot verzamelaar. Zijn kunstcollectie, die 250 schilderijen omvatte, ging na zijn dood in 1854 over op de stad Amsterdam. Dit legaat was zo kostbaar dat de stad de successierechten niet kon betalen. Dankzij particuliere giften lukte het toch en de collectie kreeg een eigen [...]
Titelblad van Godvrugtige leidsman met fictieve plaatsvermelding ‘Antwerpen’ voor Amsterdam Soms gebeurt het dat na lange omzwervingen een boek weer aanbelandt op de plek waar het vandaan kwam. Kort geleden verwierf de conservator kerkelijke collecties het devotiewerkje Godvrugtige leidsman gedrukt omstreeks 1800 voor de familie Stichter te Amsterdam, met onder andere gebeden, boetpsalmen en voorbereidingen op de biecht. Eromheen zit een rood leren bandje met [...]
Op 23 juli 1903 trad de 21-jarige Pauline Hermine Elisabeth Pierson in het huwelijk met Paul Antoine Voûte. Bruid en bruidegom behoorden beiden tot gerespecteerde families. Zo was Pauline een kleindochter van de vermaarde cultuurhistoricus Allard Pierson en diens echtgenote Pauline Hermine Elisabeth Gildemeester. Allard Piersons grote betekenis heeft uitdrukking gekregen in de naam van het archeologiemuseum van de Universiteit van Amsterdam. Allard Pierson [...]
Welvarend waren ze, de katoendrukkers in Amsterdam, gevestigd langs de Overtoom. Ooit leverden ze tot ver over de grenzen, totdat ze weggeconcurreerd werden door buitenlandse bedrijven. Onlangs doken er bij de Bijzondere Collecties enkele tientallen originele ontwerpen voor bedrukte katoen op, te dateren rond 1800. Een mooi moment om aandacht te besteden aan de Overtoomse nijverheid. Ontwerp voor bedrukt katoen met oogjes, Overtooms Welvaren, [...]
Hs. XXXV A 34 Handschrift, een lastige term. Zowel een handgeschreven tekst zelf als een boek of blad dat handgeschreven tekst bevat, beide heten handschrift. Maar is een handschrift wel altijd geschreven, strikt genomen? Een rondgang door onze handschriftencollectie doet anders vermoeden. Daarin zijn ook stukken ondergebracht met tekst die gepenseeld, geborduurd, geknipt, gebeiteld, geponst, gekrast, gestempeld, getypt of geprint is. En is [...]
Elke dag kom ik er langs: de Westertoren. Met genoegen kijk ik naar de bonte keizerskroon die erop staat te pronken. Enkele jaren geleden werd hij knalblauw geschilderd. Natuurlijk leidde dat tot veel discussie en dat was niet de eerste keer. Het recht van Amsterdam om de kroon in haar wapen te dragen werd op 11 februari 1488 verleend door Maximiliaan I van Oostenrijk (1459-1519). [...]
Waarde Juffrouw! Hopende dat U deze kaart in goede gezondheid moogt ontvangen, en niet meer zoo een keelpijn heeft. Het is hier tamelijk druk, Israels en ik lossen elkander om de beurt af met de expeditie. Uw behoeft U dus niet ongerust te maken en niet te gauw weer op straat, anders krijgt Uw het weer te pakken. Nu Juffrouw houd U maar goed en [...]
Abgeschrieben, und gewidmet, meinem theuren Lehrer und innigen Freunde Herrn L.C. Lentz, Prediger des göttlichen Wortes, der evangelisch lutherischen Kirche zu Amsterdam, von seinem aufrichtigen, aber geringen Freunde: Christlieb Karl Brandt. Amsterdam am 10. Juli 1876. Ook na 44 jaren zwoegen kon de Amsterdamse bakker Christlieb Karl Brandt nog niet genieten van een welverdiende oude dag. Bejaard was hij ook nog niet, Christlieb was pas [...]
Als je door de oude boeken van de Bijzondere Collecties bladert, kom je regelmatig voor verrassingen te staan. Elk exemplaar laat unieke sporen van de geschiedenis zien: van eigenaarsaantekeningen en handgekleurde illustraties tot bijzondere banden en hergebruikte manuscripten. Zo kreeg ik onverwacht iets van meer dan duizend jaar oud in handen.* Voor me lag een fragment van een handschrift uit vermoedelijk de tiende eeuw, meegebonden [...]