De toekomst van het striperfgoed

Op zaterdag 13 oktober vond in het Belgische Mechelen de studiedag ‘Wat met het striperfgoed?’ plaats. De dag was georganiseerd door Stripgids FARO. Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed in samenwerking met het Vlaams Fonds voor de Letteren, Letterenhuis, Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience en LUCA School of Arts. Het feit dat de Vlaamse boek-, bibliotheek- en kunstwereld zo breed betrokken was, gaf al aan dat men serieus aan het werk wil met striperfgoed. De spits werd afgebeten door de organisator Roel Daenen, die en plein public striptekenaar Merho een interview afnam.

Roel Daenen (rechts) interviewt Merho

Hoofdonderwerp van gesprek was: wat ga je met je originelen doen als je er zelf niet meer voor kunt of wilt zorgen. Omdat in België de fiscale wetgeving bepaalt dat erfgenamen na de dood van een kunstenaar belasting moeten betalen over de waarde van de nalatenschap en dat dus nare gevolgen kan hebben, heeft Merho zijn originelen al bij leven geschonken aan zijn dochter. Dat bespaart haar  een aanslag, c.q. nekslag mocht haar vader komen te overlijden. Goed geregeld dus, maar geldt dat voor iedereen? Wat kun je of moet je doen om ervoor te zorgen dat het erfgoed op een goede plaats bewaard wordt door de juiste mensen.

Na Merho mocht Rob Van der Nol het verhaal komen vertellen over de opkomst en ondergang van het

Het archief van Gerrit de Jager (Familie Doorzon) is goed ondergebracht bij de Bijzondere Collecties

Rotterdamse stripmuseum Strips! Als oud-conservator van dat museum hield hij een huiveringwekkende voordracht over hoe het niet moet. Daarna mocht ik vertellen hoe bij de Bijzondere Collecties van de UvA het striperfgoed beheerd wordt. Gevolgd door het verhaal van onderzoeksjournalist Daniël Couvreur over de nalatenschap van Edgar P. Jacobs, de tekeningen dus van de Blake & Mortimer-strips. Die verschenen na jaren van zorgvuldig beheer ineens op de markt en brachten kapitalen op. Bestuursleden van de stichting die de tekeningen beheerden, hadden ineens een onbedwingbare behoefte aan geld en vergaten hun ethische taak.

Uitgever Alexis Dragonetti van Ballon Media liet in een schema zien wat de archieftaak van een uitgeverij naar zijn smaak inhoudt. Was elke stripuitgever maar behept met zo’n verantwoordelijkheidsgevoel! En tot slot deed Evelien Verschueren uit de doeken hoe ze momenteel in een groot onderzoek inventariseert wat er allemaal in Vlaanderen aan striperfgoed is, hoe daarmee wordt omgegaan en hoe er het beste mee omgegaan zou kunnen worden.

Na de lunch werd er in kleine groepen verder gediscussieerd met als doel  aanbevelingen te kunnen formuleren over de te vervolgen paden richting een meer  samenhangend striperfgoedbeleid in Vlaanderen. Het was een leerzame dag, maar vooral ook een dag die een warm bad bood voor mensen die striperfgoed een warm hart toe dragen. Belangrijkste conclusie voor mij was dat je eerst de makers en uitgevers van strips bewust moet maken van het cultuur-historische waarde van het materiaal waar ze dagelijks mee bezig zijn. En dat je daarna instellingen moet vinden die het belang ook zien en het materiaal willen opslaan en ontsluiten. Pas als iedereen overtuigd is dat striperfgoed er toe doet kunnen er concrete stappen gezet worden. Wat dat betreft is er ook nog wel het nodige missiewerk te verrichten in Nederland.

 

2019-03-18T09:46:17+00:00

About the Author:

Jos van Waterschoot is boekhistoricus en werkzaam als conservator Boekhistorische Collecties en Stripcollecties bij de Bijzondere Collecties. Hij is recensent van het stripinformatietijdschrift StripNieuws en voor stripblad Eppo. Hij publiceert over strips en boekgeschiedenis, en leest een strip per dag.