Een open deur

NIeuwe situatie na de verbouwing in 2019.

De hoofdingang van het Allard Pierson Museum is momenteel gesloten vanwege een aanstaande verbouwing. Deze ingang was tot in de jaren 1960 in gebruik als hoofdingang van De Nederlandsche Bank.

De ingang van het Allard Pierson Museum in 2012.

Toen het Allard Pierson Museum hier in 1976 haar deuren opende, werd in de ingang een tochtportaal geplaatst zodat in de hal  een entreebalie en een winkel gevestigd konden worden. Was de entreehal voorheen een semi-publieke ruimte waar men vrijelijk naar binnen kon lopen, nu sloot dit tochtportaal de hal af van de Oude Turfmarkt. De oude monumentale deuren werden ‘op pensioen’ gezet.

De monumentale deuren van De Nederlandsche Bank zijn goed zichtbaar tijdens een geldtransport in 1946.

Uiteraard wilde men ook in de tijd van De Nederlandsche Bank tocht en kou buiten houden en daarom was er in de hal wanneer men de trap op ging een draaiende tochtdeur geplaatst. Welnu, naar deze oude situatie gaan we weer terug.

De monumentale deuren van De Nederlandsche Bank tijdens een feestdag in 1898 als de bank gesloten is.

Omdat de entreebalie en de winkel straks niet meer in de entreehal zullen zijn geplaatst, kunnen we weer terug naar de originele situatie. Dat betekent dat we de oude monumentale deuren weer zullen gaan gebruiken en dat er weer een draaiende tochtdeur in de hal zal worden gemaakt.

De levendige Oude Turfmarkt met de hoofdingang van De Nederlandsche Bank, kort na 1901.

In de nieuwe situatie zal de hoofdingang weer gemakkelijker toegankelijker zijn. Als het hard waait of heel erg koud is, zullen we, net zoals dat in het verleden het geval was, af en toe een deur sluiten of de kleine deur (die in de grote deur zit) open zetten. Een klein onderzoekje in de beschikbare foto’s van voor 1960.

Het interieur van de entreehal zoals die in 1901 werd vernieuwd met rechtsboven de draaiende tochtdeur met portier.

In de online beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam zijn in totaal 43 foto’s te vinden waarop de deuren van De Nederlandsche Bank te zien zijn. Ik heb alleen afbeeldingen gebruikt van voor de sluiting van de bank op deze locatie in de jaren 1960.

De Oude Turfmarkt in 1915 met een portier in de ingang van De Nederlandsche Bank opgesteld.

Daaruit blijkt het volgende: 31 afbeeldingen laten zien dat de deuren open staan, zes afbeeldingen laten zien dat een deur open staat (en een deur staat dan dicht) en een afbeelding laat zien dat de kleine deur in de grote deur open staat. Op vijf afbeeldingen zien we dat beide deuren dicht staan.

De ingang van De Nederlandsche Bank met een wachthuisje voor de deur. c. 1890

Meestal gaat het dan om foto’s waarbij de gevel van de bank is versierd vanwege een koninklijke, feestelijke gebeurtenis. In een geval was het een avondlijke opname. Misschien is het een open deur maar de moumentale deuren van de hoofdingang van De Nederlandsche Bank stonden tijdens openingstijden gewoon open. En zo zal het straks ook weer zijn als de verbouwing van het Allard Pierson in 2019 is afgerond.

 

Plattegrond van de entreehal uit 1901 met duidelijk zichtbaar de draaideur in de hal.

 

2019-03-18T09:44:20+00:00

About the Author:

Wim Hupperetz (1966) is directeur van het Allard Pierson (een samengaan van het Allard Pierson Museum en de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam) en Bijzonder hoogleraar Nederlandse cultuurgeschiedenis, in het bijzonder de studie der voorwerpen aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Hij is adviseur van de Raad voor Cultuur en voorzitter van de commissie Musea. Al meer dan 15 jaar is hij actief in EU projecten gerelateerd aan digitaal erfgoed en de toepassing in musea. In 2014 initieerde hij ArcheoHotspots, in 2015 het Digital Museum Lab en in 2016 MuseumCamp. Momenteel richt hij zich op de vernieuwing van het Allard Pierson.