Terug naar de bron is soms letterlijk het geval. In de tempel van Edfu stond ik ineens in de de ruimte waar het tempelarchief werd bewaard. Rond 30 v. Chr is dit door een brand verwoest en bleven alleen de gebakken kleizegels van de papyrus documenten over. In 1905/6 werden deze kleine kleizegels ter plekke gekocht en sinds 1934 zijn ze in de collectie van het museum.
De ruimte waar het tempelarchief van de tempel van Edfu werd bewaard.
Het Allard Pierson Museum bezit dus een unieke verzameling van ca. 320 zegelafdrukken uit de tijd van dit Ptolemeïsche koningshuis. Cleopatra was de laatste koningin van dit vorstenhuis.
Zegelafdruk in gebakken klei van Cleopatra (APM8177-56)
Deze collectie zegelafdrukken (c. 180-30 v. Chr.) is zo bijzonder omdat het de helft vormt van wereldwijd de grootste verzameling in zijn soort. De andere helft van deze schatvondst wordt bewaard in het Royal Ontario Museum te Toronto, Canada.
Enkele van de kleizegel afdrukken uit de collectie van het Allard Pierson Museum
De zegelafdrukken zijn de restanten van een verbrand tempelarchief. Elke belangrijke tempel had een bewaarplaats voor juridisch belangrijke documenten die waren verzegeld door een papyrus op te vouwen en met een touwtje te sluiten en dat te voorzien van een of meerdere officiële zegels van hoogwaardigheidsbekleders die we kunnen identificeren aan de hand van hun portretten.
Een vergelijkbaar aantal zegelafdrukken (ca. 400) is tezelfdertijd door het Royal Ontario Museum te Toronto, Canada, aangekocht. Het Allard Pierson Museum heeft de Von Bissing verzameling verworven bij de overname van de Scheurleer collectie in 1934.
Een voorbeeld van een papyrusdocument voorzien van meerdere kleizegels
De Duitse Egyptoloog F. W. von Bissing, die van 1922 tot 1926 hoogleraar was aan de Universiteit Utrecht, heeft de collectie in 1905/6 aangekocht van een lokale handelaar in Egypte, die vermeldde dat hij de afdrukken in een grote pot in Edfu gevonden had.
Tijdens mijn bezoek aan de tempel van Edfu bleek dat er een bepaalde ruimte bedoeld was als archiefruimte of bibliotheek. Het is goed mogelijk dat de papyri die verbonden zijn met deze zegelafdrukken hier bewaard werden.
De toegang tot de tempel van Edfu. Een van de best bewaarde tempels in Egypte.
Aan het einde van de regering van Cleopatra was er veel onrust en moet het archief door brand zijn verwoest en werden de kleizegels gebakken en bleven ze op die manier bewaard. Onder de vele afdrukken zijn ook meerdere zegels van Cleopatra geïdentificeerd.