Met het oog op morgen

Onlangs was ik op een symposium over innovatie in de boekhandel. Thema’s waren onder andere nieuwe media, nieuwe methodes om je product (boeken, in welke vorm dan ook) aan de man te brengen en voorspellingen over de verkoopkanalen van boeken. Twee zaken vielen mij specifiek op. Allereerst het fenomeen community building. Als je dat opzoekt zie je dat de term inmiddels alweer een jaar of wat in zwang is. Even om alles helder te hebben: “een community [is] een online gemeenschap van gelijkgestemden”. Gelijkgestemden slaat in dit geval op mensen met eenzelfde belangstelling voor een uitgeverij, een auteur, een reeks, een boek en ga zo maar door. Niets nieuws onder de zon eigenlijk. U behoorde als lezer van deze blogs al tot de community van belangstellenden in de BC-blogs in het algemeen of mijn blogs in het bijzonder. Of tot mijn Facebook-vrienden die eens in de zoveel tijd de melding krijgen dat ik weer een blog gepubliceerd heb. Hoe het zij: we hebben allemaal dagelijks met online communities te maken en blijkbaar is dat voor de moderne boekhandel hèt toverwoord, want er waren gespecialiseerde sprekers die zich vooral met (onderzoek naar) communities bezighouden. Maar er waren ook een boekhandelaar en uitgever met praktijkervaring op dit gebied die werden geïnterviewd. In al zijn petieterigheid (het gaat om tien- en honderdtallen klanten per community) maakte het toch indruk, vanwege het succes op kleine schaal. [Wat is community building]

Tweede opvallende element was het openingsfilmpje van Jorij Abraham die onderzoek doet naar online winkelen. Hij liet een flink aantal grote firmanamen over het scherm rollen die de afgelopen jaren failliet zijn gegaan omdat ze niet op tijd en/of niet voldoende mee konden komen met de nieuwe trends in winkelen en dan met name online winkelen. Het filmpje liep door tot 2019 en in dat jaar zagen de aanwezigen bol.com failliet gaan. Er ging gegrinnik op, want bol.com voelt toch voor veel boekhandelaren als dé vijand. Abraham waarschuwde echter dat we geen idee hebben  wat er nog op ons af komt. Als onlinegiganten als Alibaba en Amazon de Nederlandse markt op komen, blazen ze iedereen weg, aldus de trendwatcher/onderzoeker. Size matters blijkbaar!

Het wordt dus allemaal meer en groter qua winkels, maar juist weer kleiner en kneuteriger als we kijken naar de groepen belangstellenden, de communities. De communities zou ik eigenlijk een ouderwetse naam willen opplakken: fanclub. Al was het maar om te laten zien dat we via de achterdeur weer binnen aan het komen zijn. In dit tijdperk van individualisering zijn we allemaal in ons eentje toch weer op zoek naar een groepje om bij te kunnen horen. En waarom zou dat inderdaad niet een uitgeverij, een auteur, een reeks of een boek kunnen zijn? En zo blijkt er ook een community te zijn van tieners die elkaar de ogen uitsteken met (foto’s van) hun boekenkast! De geschiedenis herhaalt zich, zoals hij al eeuwen doet en zal blijven doen, maar voegt steeds ook weer iets nieuws toe. Ik blijf de trends voor u volgen!